Irrigatiesystemen: Eb- en vloedsysteem versus druppelirrigatie

Om een constante en goede productkwaliteit te kunnen leveren, is de keuze voor het juiste irrigatiesysteem cruciaal. Er zijn wat dit betreft tal van keuzes; onder meer eb- en vloedsystemen en druppelirrigatie zijn veelgebruikte systemen. We lichten de belangrijkste verschillen tussen deze twee watergeefsystemen voor u uit.

Definitie: Druppelirrigatie
Druppelirrigatie is een irrigatiemethode waarbij water bij de planten wordt gedruppeld door een stelsel van leidingen, slangetjes en druppelaars. Elke plant is voorzien van één of meerdere druppelaars.

Definitie: Eb- en vloedsysteem
Bij dit irrigatiesysteem krijgt de plant van onderuit water. Vervolgens zakt dit water ofwel in de ondergrond (dit is het geval bij een ErfGoedVloer) of loopt dit naar het laagste punt (dit is aan de orde bij een betonvloer).  

1. Welke irrigatiesysteem vergt de minste arbeid?

Druppelirrigatie is, in verhouding tot een eb- en vloedsysteem, behoorlijk arbeidsintensief. Terwijl watergeven bij eb en vloed geen arbeid vergt, dienen bij druppelirrigatie alle druppelaars in de pot worden gestoken bij de start van de teelt. En aan het eind moeten deze er weer uit worden gehaald - handmatig!

Soms worden ze dan opgeruimd, in andere gevallen blijven ze liggen. Dat maakt het schoonmaken van het teeltoppervlak een stuk lastiger. 
Omdat iedere pot vastzit aan een druppelaar is automatiseren van bij voorbeeld het neerzetten of wijder zetten van de potten ook lastig bij druppelirrigatie. Dit moet in principe altijd handmatig gebeuren.

Bij een eb- en vloedsysteem is deze beperkende factor niet aanwezig en zijn dergelijke werkzaamheden eenvoudiger te automatiseren. 

2. Welk irrigatiesysteem gaat het beste met de beschikbare ruimte om?

Bij gebruik van een druppelirrigatiesysteem moet je als teler een keuze maken wat betreft de afstand tussen de druppelaars op de slang. Is deze keuze eenmaal gemaakt, dan is het lastig om nog van potmaat te wisselen. Hierdoor is een ondernemer minder flexibel. In de praktijk komt het regelmatig voor dat telers om deze reden kleinere potmaten hanteren en deze dan verder uit elkaar zetten, om zo toch de druppelaars te kunnen inzetten. Dit staat een optimaal en efficiënt ruimtegebruik in de weg. 

Bij eb- en vloedvloeren kan de ruimte daarentegen zeer efficiënt worden gebruikt en is een teler ook flexibel wat betreft de keuze voor potmaten en de afstand tussen de potten.

3. Welk irrigatiesysteem verspilt het minste water?

Met druppelaars kan heel gericht water worden gegeven, direct in de pot en bij de wortel. Hierdoor is geen sprake van waterverspilling. 
Dat is bij een eb- en vloedsysteem wel aan de orde: omdat de hele vloer vol water wordt gezet, is sprake van enige verdamping. Deze is echter niet heel groot. Het water staat namelijk maar twintig minuten boven de vloer, daarbij kan al het water worden opgevangen en hergebruikt.   

4. Welk irrigatiesysteem geeft het meest uniform water?

Bij inzet van druppelaars krijgt een plant op één punt in de pot water, terwijl bij een eb- en vloedsysteem de hele pot nat wordt gemaakt. Hierdoor is in dit laatste geval logischerwijs sprake van een uniformere watergift. 

Een gevaar van druppelirrigatie is dat een slangetje snel verstopt raakt of dat er een knik in komt. De gevolgen zijn vaak groot: een plant krijgt geen of minder water, en dat wordt pas zichtbaar op het moment dat de gewaskwaliteit achteruit holt. Om dergelijke problemen te voorkomen, is het belangrijk om ervoor te zorgen dat het gietwater goed schoon en ontsmet is. Op die manier is verstopping minder snel aan de orde en blijft een uniforme plantgroei gewaarborgd. 

5. Welk irrigatiesysteem creëert de beste plantkwaliteit?

In de praktijk is het wortelvolume bij een druppelirrigatie-systeem meestal minder groot dan bij een eb- en vloedsysteem. Dit vanwege het simpele feit dat wortels zich daar ontwikkelen waar het vocht aanwezig is. Omdat bij een druppelsysteem het vocht op één punt wordt afgegeven aan de wortels, ontstaat meestal een kolomvorm van wortels. 

Bij een eb- en vloedsysteem is de watergift gelijkmatiger en zijn de wortels uniform verdeeld door de pot. Dit resulteert in een betere gewasontwikkeling en een weerbaarder gewas. Ook zorgt een uniformer en breder ontwikkeld wortelgestel ervoor dat een plant beter tegen een stootje kan in het winkelschap of in huis bij de consument. 

Een pluspunt van zowel druppelirrigatie als eb- en vloedsystemen is dat het gewas droog blijft bij het watergeven. Hierdoor krijgen schimmels en ziekten minder kans. En omdat heel gericht water wordt gegeven, is er ook een lagere druk van wortelziekten.

6. Welk irrigatiesysteem is het goedkoopst? 

Een druppelirrigatiesysteem vergt doorgaans een hogere investering dan een eb- en vloedsysteem, dat ook behoorlijk kapitaalintensief is. Ook is investeren in een goede pompunit en een goed filtratiesysteem noodzakelijk bij druppelirrigatie. Op die manier kan verstopping worden voorkomen.

7. Voor welk type gewassen zijn deze irrigatiesysteem geschikt? 

Het plaatsen en verwijderen van druppelaars is zoals gezegd behoorlijk arbeidsintensief. Hierdoor is een druppelirrigatiesysteem systeem minder geschikt voor kortdurende teelten. Langdurige teelten, zoals bijvoorbeeld de opkweek van bomen, lenen zich hier beter voor. Druppelirrigatiesystemen worden onder meer veel ingezet in laanbomenteelten. 

Een eb- en vloedsysteem is zeer geschikt voor bloeiende pot- en tuinplanten; denk bijvoorbeeld aan rozen. Water geven van onderuit vermindert zoals gezegd het risico op ziektes, aangezien de bladeren niet nat worden. Bladziekten zijn onder andere een groot probleem in roos. 
Daarnaast leent dit systeem zich goed voor planten en bomen met een hoge kruin. Het is bij andere irrigatiemethoden vaak lastig om ervoor te zorgen dat deze voldoende vocht krijgen 

Of wil je direct contact? Plan dan hier een gesprek in.