Watermanagement & irrigatie; het thema voor telers!

Water is bepalend voor het succes van uw kwekerij. En juist dit thema zal de komende jaren meer onder druk komen te staan. Daarom willen wij actief communiceren over dit onderwerp. Met deze informatie hopen we u en daardoor uw planten nog meer in hun kracht te zetten! Op deze pagina bespreken we de volgende onderwerpen:

1. De uitdagingen en bedreigingen van water
2. Het waterproces op de kwekerij
3. Hoeveel water is er nodig?
4. Manieren van irrigeren
5. Alles over: Druppelirrigatie
6. Alles over: Giet- en spuitbomen
7. Alles over: Ebb- en vloedsystemen
8. Alles over: Sproeiers
9. Alles over: bevloeiingsmat
10. Waterkwaliteit op de kwekerij
11. ErfGoed en Watermanagement

1. Watermanagement: de uitdagingen en bedreigingen van water

Water gaat de komende jaren een zeer belangrijk thema worden voor heel veel kwekers over de wereld. Daarom hieronder een aantal punten die erg belangrijk worden:

Groeiende bevolking, daardoor meer vraag naar water.
Meer droogtes, waardoor water beschikbaarheid niet vanzelfsprekend is.
Meer extreme buien, waardoor we op sommige momenten snel van ons water af moeten of we kunnen het slim opvangen.
Strengere maatregelen van overheden op gebruik van water en waterlozing.
Water gaat duurder worden naar de toekomst.
Verzilting van de grond en het grondwater.

In deze blog leest u meer over de bedreigingen van water.

2. Waterproces op een kwekerij voor irrigatie planten

Het waterproces verloopt als volgt: water wordt opgevangen via het kasdek, vervolgens gaat het naar de pompunit. Hierin kunt u twee keuzes maken. Daarover lees u meer in deze blog.

Vervolgens gaat het water naar de planten en wordt in veel gevallen weer opgevangen. Een eenvoudig proces, maar met enorm veel techniek en ontwikkelingen. In dit proces gaat er ook veel water verloren, net als op andere plekken in de kwekerij. Ook hierover schreven we een artikel. Wat kunt u doen om water te besparen op de kwekerij?

3. Hoeveel (irrigatie) water is er nodig op uw kwekerij?

De benodigde hoeveelheid beschikbaar kwaliteitswater is afhankelijk van een aantal factoren:

Type gewas;
Groeifases van de plant;
Gebruikt u het water opnieuw;
Hoe groot is uw kas en vergeet niet de toekomstplannen;
Het klimaat, rekening houdend met drogere zomers in de toekomst;
Toepassingen van water;

Waar water voor veel kwekers nu nog vanzelfsprekend is, zal daar in de toekomst verandering in komen. Daarom liever op tijd voorbereid. Lees hier het uitgebreidere artikel over het hoeveelheid benodigde irrigatiewater.

Wilt u over dit onderwerp doorpraten? Neem dan contact op via de onderstaande knop.

4. Irrigatiesystemen: verschillende manieren van irrigeren

We hebben de 4 belangrijkste irrigatiesystemen hieronder opgesomd. Vaak gebruiken kwekers ook combinaties. Dit wordt bijvoorbeeld bepaald in welke fase de plant zit. De 4 manieren die wij beschrijven zijn:

Druppelaars
Sproeiers
Watergeefboom / regenleiding
Eb- Vloedsysteem

Uiteraard benoemen we graag de Eb- en vloedvloer van ErfGoed. Soms is een andere type vloer met een ander type manier van irrigatie beter voor de kweker. Hiervoor gaan we graag in gesprek en denken mee in uw situatie.

5. Irrigatiesysteem: druppelirrigatie

5.1. Wat is druppelirrigatie?

Druppelirrigatie is een irrigatiemethode waarbij water bij de planten wordt gedruppeld door een stelsel van leidingen, slangetjes en druppelaars. Elke plant isvoorzien van één of meerdere druppelaars.

5.2. Wat zijn de voordelen van druppelirrigatie?

Dit zijn de 6 belangrijkste voordelen van druppelirrigatie.

Heel gerichte watergift. Er wordt namelijk continu een kleine en constante hoeveelheid water afgegeven aan de wortels. Dit draagt bij aan een constante en goede productkwaliteit.
Zuinige manier van water en meststoffen geven. Er is geen sprake van waterverspilling, mits het systeem op de juiste manier wordt ingezet. De druppelaars worden dusdanig gepositioneerd dat de wortels optimaal kunnen profiteren van het toegediende water en de voeding en deze meteen kunnen opnemen. Ook is het verlies aan voedingsstoffen door uitloging beperkter.
Geen verontreiniging in de kas (doordat er geen water op het betonpad, de kasconstructie, et cetera valt) en minimale vervuiling van de bodem en het grondwater.
Er komt geen water naast de potten terecht. Hierdoor heeft onkruid minder kans om te kiemen en is de onkruiddruk lager. Dit helpt om de inzet van herbiciden te reduceren.
Weersonafhankelijk, zowel wat betreft tijdstip van watergift als qua hoeveelheid.
Doordat het blad van de plant niet nat wordt, is er minder sprake van bladziekten. En doordat heel gericht water wordt gegeven, krijgen ook wortelziekten minder kans.

5.3. Wat zijn de nadelen van druppelirrigatie?

Dit zijn de 5 belangrijkste nadelen van druppelirrigatie.

Druppelslangen en druppelaars kunnen snel verstopt raken.
De wortelgroei concentreert zich daar waar de druppelaar in de pot is gestoken. Gaat het water bijvoorbeeld aan de zijkant de pot in, dan ontwikkelen de wortels zich vooral op deze plek en niet door de hele pot. Hierdoor is sprake van een ongelijkmatige wortelontwikkeling.
Het plaatsen en verwijderen van de druppelaars is erg arbeidsintensief en moet handmatig gebeuren.
Een druppelirrigatiesysteem vergt een hogere investering dan dan bijvoorbeeld een eb- en vloedsysteem.
Een goede pompunit met voldoende druk en goede filters is een belangrijke vereiste.

6. Irrigatiesysteem: Giet- en spuitbomen

6.1. Wat is een Giet- en spuitbomen?

Bij deze manier van irrigeren krijgt het gewas bovenover water. Door aanpassing van de rijsnelheid van de giet- en spuitbomen en de grootte van de spuitdoppen, is het mogelijk om te variëren in watergift.

6.2. Voordelen van Giet- en spuitbomen?

Dit zijn de 5 belangrijkste voordelen van giet- en spuitbomen:

Er is sprake van een goede waterverdeling. De watergift kan namelijk precies worden geprogrammeerd; u kunt water geven waar en wanneer u wilt. Ook is de watergift van een giet- en spuitboom zeer gelijkmatig. Dit zorgt voor een efficiënte manier van werken en draagt bij aan een goede en constante productkwaliteit.
Interne processen zijn makkelijk te automatiseren.
De systemen zijn eenvoudig te verplaatsen door de gehele kas.
Water komt direct bij de plug c.q. plant.
Het is mogelijk om verschillende potmaten en plantsoorten met een ander watergeefregime in dezelfde kap te plaatsen.

6.3. Nadelen van Giet- en spuitbomen?

Dit zijn de 6 belangrijkste nadelen van giet- en spuitbomen:

Tijdens warme en droge zomers is er niet altijd de mogelijkheid om water te geven. Waterrecycling is bij deze systemen namelijk niet mogelijk, waardoor de watervoorraad gelimiteerd is.
Relatief dure manier van water geven.
Gewassen worden in zijn geheel nat, wat zorgt voor een grotere kans op ziekten.
Voor een optimale werking dient de ondergrond zeer vlak te zijn. En wanneer u overtollig water wilt opvangen, is het zaak om te zorgen voor een ondergrond waarbij dit mogelijk is. Het opgevangen water kan vervolgens worden hergebruikt.
De hard- en software van de giet- en spuitbomen vergen onderhoud.
Doordat er ook water valt op de looppaden en in de ruimte tussen de potten, is sprake van enige waterverspilling.

7. Irrigatiesysteem: Eb- Vloedsysteem

7.1. Wat is een Eb- Vloedsysteem?

Bij dit irrigatiesysteem krijgt de plant van onderuit water. Vervolgens zakt dit water ofwel in de ondergrond (dit is het geval bij een ErfGoedVloer) of loopt dit naar het laagste punt (dit is aan de orde bij een betonvloer).

7.2. Voordelen van Eb- vloedsysteem?

Dit zijn de 11 belangrijkste voordelen van Eb- vloedsystemen:

Gelijkmatige watergift, wat resulteert in een uniform gewas, van goede kwaliteit. Dit is onder meer aan de orde bij de ErfGoedVloer.
Deze manier van water geven draagt bij aan een goede wortelverdeling door de pot, wat zorgt voor een weerbaar gewas.
Het gewas wordt niet nat, waardoor de ziektedruk lager is.
Ook bomen en planten met een hoge kruin krijgen voldoende water. Dit is bij andere irrigatiesystemen vaak lastig.
Water geven is op ieder moment van de dag mogelijk, ook gedurende warme zomers.
Het water wordt opgevangen en kan worden hergebruikt. Er is dus geen sprake van verspilling.
Een voordeel voor een binnenteelt is dat het water meteen wordt afgevoerd.
Hierdoor blijft de kas minder lang vochtig en is droogstoken niet nodig.
Dit bespaart energie.
Dit irrigatiesysteem is niet windgevoelig.
Door de goede drainage van dit type irrigatiesysteem, en met name van de ErfGoedVloer, kunnen planten met verschillende vochtbehoeften en in verschillende potmaten bij elkaar worden geplaatst in een en hetzelfde vak.

7.3. Nadelen van Eb- vloedsystemen?

Dit zijn de 6 belangrijkste nadelen van Eb- vloedsystemen:

Deze manier van irrigeren is relatief duur, en daardoor niet voor ieder gewas rendabel.
In specifieke gevallen kan er enige verzouting plaatsvinden van de bovenste laag potgrond. Dit probleem kan worden getackeld door te kiezen voor een potgrond met een goede capillaire werking.
Dit irrigatiesysteem vergt een grote pompcapaciteit.
Het systeem moet goed zijn aangelegd en ingericht, om een uniforme watergift te kunnen waarborgen.

8. Irrigatiesysteem: Sproeiers

8.1. Wat is een Sproeier?

Deze irrigatiemethode kan worden ingezet bij binnen- en buitenteelten. Het water wordt hierbij letterlijk ‘rondgespoten’, zodat alle planten voldoende vocht krijgen.

8.2. Voordelen van sproeiers?

Dit zijn de 2 belangrijkste voordelen van sproeiers:

Deze irrigatiemethode is relatief goedkoop.
De ondergrond hoeft niet egaal te zijn; het systeem is makkelijk inzetbaar op glooiende terreinen.

8.3. Nadelen van spoeiers?

Dit zijn de 8 belangrijkste nadelen van sproeiers:

Op warme dagen is het niet mogelijk om overdag te beregenen. Het water verdampt namelijk sneller dan dat de plant dit kan opnemen.
Het hangt van de ondergrond af of het water al dan niet kan worden opgevangen en hergebruikt.
Bij binnenteelten moet extra worden gestookt om de kas droog te houden. Veel water komt namelijk naast de planten terecht. Dit vergt logischerwijs extra energie.
Wanneer het waait (buiten) of er veel luchtbeweging is in de kas, is sprake van een ongelijkmatige vochtverdeling. De druppelgrootte bij deze irrigatiemethode verschilt en vooral kleine druppels zullen bij wind of luchtbeweging verder weg terechtkomen.
Het water komt op het blad, wat ziektes kan veroorzaken, zoals bijvoorbeeld botrytis.
Deze irrigatiemethode kent een hoog waterverbruik en een grote mate van verspilling. Afhankelijk van het type plant kan het gaan om tachtig procent of meer verspilling.
Om uniform te kunnen beregenen, moet sprake zijn van overlap tussen de sproeiers. In veel gevallen bereikt het water van de ene sproeikop in zijn ‘ronde’ ook de volgende sproeikop.
Er kan minder specifiek water worden gegeven door de overlap naar naastliggende kappen/velden.

9. Irrigatiesysteem: Bevloeiingsmat

9.1. Wat is een Bevloeiingsmat?

Bij dit systeem wordt de ondergrond van de planten (de bevloeiingsmat dus) nat gemaakt, waardoor de planten van onderuit water krijgen.

9.2. Voordelen van Bevloeiingsmat?

Dit zijn de 6 belangrijkste voordelen van Bevloeiingsmat:

Er wordt van onderuit water gegeven, waardoor bloemen en bladeren droog blijven. Dit zorgt voor een lagere ziektedruk.
Relatief goedkoop systeem; er zijn geen dure leidingen nodig.
Dit irrigatiesysteem is eenvoudig in aanleg en vergt weinig onderhoud.
Doordat van onderuit water wordt gegeven, verdampt er minder water.
Het gewas blijft droog, wat de kans op ziekten verlaagt.
Tachtig procent (of meer) van het ingezette water kan worden hergebruikt. De rest van het water wordt opgenomen door de planten of verdampt.

9.3. Nadelen van Bevloeiingsmat?

Dit zijn de 8 belangrijkste nadelen van Bevloeiingsmat:

Bij een bevloeiingsmat worden water en meststoffen via de mat gegeven. Na verloop van tijd kunnen zouten ophopen in de mat, en kan een disbalans ontstaat in de voedingsgift voor de plant. Dit kan negatief zijn voor de plantgroei en -ontwikkeling.
Een vlakke en stabiele teeltvloer is cruciaal voor een succesvolle teelt. De meeste telers leggen een bevloeiingsmat echter zelf aan. Het is dan echter lastig om de vloer helemaal vlak te krijgen. Wanneer een teeltvloer niet helemaal egaal is, verdeelt het water zich minder goed. Dit resulteert in een minder gelijkmatige plantgroei.
Automatisering is lastig bij dit irrigatiesysteem.
Extra stoken, om de kas droog te houden, is nodig. Dit komt mede doordat dikwijls plassen op de mat blijven staan.
Op een bevloeiingmat kan snel algengroei ontstaan.
Relatief korte levensduur (in vergelijking tot andere irrigatiesystemen).

10. Waterkwaliteit op de kwekerij

Goed kwalitatief water levert: goede planten, schone vloer en minder kans op ziektes op. Over dit thema hebben we een aantal blogs geschreven omdat we het erg belangrijk vinden.

11. ErfGoed (Watersysteem) & Watermanagement

Voor ErfGoed speelt water sowieso een sleutelrol. Onze eb- en vloedvloer staat immers garant voor een optimale inzet en hergebruik van overtollig water en voedingsstoffen. Daarnaast zorgen onze silo’s/bassins dat het water kan worden opgeslagen. Dankzij onze pompunits komt het water daadwerkelijk bij de plant. Kortom: water is voor ons de verbindende factor en we schrijven er dan ook graag over.

Bekijk hier meer informatie over de ErfGoedVloer en hier over het ErfGoedWaterSysteem. Meer informatie over dit onderwerp of uw situatie doorspreken? Neem Contact met ons op!