Volop kansen voor verduurzaming tuinbouwketen

Het verlagen van de footprint van de sierteeltsector is iets dat ons allemaal aangaat. Toeleveranciers hebben hierin net zoveel verantwoordelijkheid als telers. Het is zaak om als keten samen op te trekken om verduurzamingskansen te creëren, die zorgen voor een win-winsituatie. En die kansen zijn er absoluut, zo kwam ook naar voren in onze whitepaper over de kansen van duurzaam telen in de sierteeltsector. In deze blog bundelen we de highlights uit deze whitepaper en delen we de ervaringen van belangrijke ketenpartijen.

Een duurzame planvorming

Het maken van plannen voor de bouw van een kas vormt het begin van de tuinbouwketen. Deze kas moet duurzaam worden gebouwd en er dient een optimaal klimaat te worden gecreëerd, om zo een perfecte gewasgroei te kunnen garanderen.

Ook duurzaam telen is een belangrijk speerpunt. Diverse organisaties bieden hiervoor handvatten. Zo heeft de WUR zeven transitiepaden benoemd om als glastuinbouw te verduurzamen. Maar ook vanuit bedrijven zijn er initiatieven. Bij ErfGoed onderzoeken we bijvoorbeeld of het mogelijk is om alleen het onderste deel en specifieke gedeeltes van de kas te verwarmen/koelen. Op die manier kan veel energie worden bespaard.

Duurzame energiebronnen

Veel telers zetten in op verduurzaming van hun energievoorziening. Niet alleen omdat ze waarde hechten aan duurzaam werken en het verlagen van hun footprint, maar ook omdat dit geld oplevert. Dan gaat het bijvoorbeeld om opties als zonnepanelen, aardwarmte en restwarmte. En op dit vlak zitten er voor de komende maanden en jaren ongetwijfeld nog nieuwe ontwikkelingen in de pijplijn.

Duurzaam bouwen en inzet van circulaire materialen

ErfGoed is één van de partijen die betrokken is bij de bouw van een kas. Het is zaak om vanaf het eerste moment de juiste keuzes te maken, ook als het gaat om duurzaamheid en de inzet van circulaire materialen. In deze blog leest u hoe we als ErfGoed vooraf rekening houden met duurzaamheid. Denk dan bijvoorbeeld aan hergebruik van materialen. Maar ook bij andere onderdelen van de kas verdient duurzaamheid aandacht.

Veredelen; het begin van een duurzaam teeltproces

Bij een duurzame kas hoort een duurzaam teeltproces. Dit begint al bij het selecteren van de juiste rassen die sterk en weerbaar zijn. Elise Wieringa, Duurzaamheidsmanager bij Royal Lemkes, omschrijft dit in onze whitepaper als volgt:

“Hoe korter een plant in de kas staat, hoe lager de footprint. Daarnaast zijn sterke planten, die resistent/tolerant zijn tegen ziekten, langer houdbaar. Hierdoor daalt de footprint van deze planten. En een sterk, weerbare plant is niet alleen duurzamer, maar levert de teler ook een goede naam op en op die manier meer afzet. Om die reden moeten we terug naar de natuur, naar de roots van de plant, en soorten met sterke eigenschappen inzetten. Dit helpt ons om te komen tot weerbare, resistente planten.”

Keuze voor een preventieve teeltstrategie

De optimale omstandigheden creëren voor de plant, dat is de uitdaging. Duurzaam telen betekent dat je zoveel mogelijk aansluit bij de natuurlijke groeiomstandigheden van de plant en een juiste water-, energie- en assimilatenbalans probeert te realiseren. Op die manier creëer je een robuuste en weerbare plant. Deze aanpak vormt ook de basis van de Plant Empowerment-filosofie.

Een weerbaar gewas levert veel op: de plant staat namelijk in zijn kracht en is daardoor minder gevoelig voor ziekten en plagen. Hierdoor kan de inzet van pesticiden fors worden gereduceerd, verbetert de plantkwaliteit en wordt het uitvalspercentage teruggebracht. Dit past perfect binnen een duurzame land- en tuinbouw met een lage milieu-impact. Recent interviewden we Kirsten Leiss. Senior Onderzoeker aan de Wageningen Universiteit & Research, over de ins en outs van een preventieve teeltstrategie.

Gewasmonitoring

Meten is weten, gissen is missen. Dat is ook essentieel als het gaat om verduurzamen. Bepaal vooraf op welke vlakken u vooruitgang wilt boeken. Analyseer vervolgens de beschikbare data en stuur op basis daarvan bij, om op die manier uw teeltresultaten naar een hoger plan te tillen.

Ook Florensis hanteert deze aanpak, geeft Adriaan Vonk van het bedrijf aan:
“We monitoren de planten, zodat we inzicht hebben in hoeveel energie zij nodig hebben. Ook houden we bij hoeveel gewasbeschermingsmiddelen we inzetten. Het gebruik hiervan hebben we in sommige gevallen met 60 tot 70 procent weten te reduceren.”

Verduurzaming van andere bedrijfsonderdelen

Duurzaam telen gaat verder dan alleen het creëren van optimale omstandigheden voor het gewas. Het is belangrijk om ook andere bedrijfsonderdelen onder de loep te nemen. Denk bijvoorbeeld aan afvalstromen. Hoe kunt u die hergebruiken en wat kan dit opleveren? Er zijn al veel mooie voorbeelden op dit vlak. Die komen ook aan bod in onze whitepaper over de kansen van duurzaam telen in de sierteelt.

Duurzame afzet en transport

Ook in de verkoop en afzet is het nodige te winnen als het gaat om duurzaamheid. Bijvoorbeeld door te kijken naar alternatieven voor een plastic tray of voor de folie die rond de Deense karren wordt gewikkeld. In de interviews die we hielden rondom duurzaam telen, gaven telers al aan hiernaar te kijken. Daarnaast is het goed om dit soort thema’s gezamenlijk op te pakken.

Verder is er duurzaamheidswinst te boeken in het transport van planten. Ook wij als ErfGoed kijken daar kritisch naar, door bijvoorbeeld een duurzame dieselvariant in te zetten. En in de toekomst dienen zich vast nog diverse andere mooie initiatieven aan.

In deze blog hebben we verschillende onderdelen van de keten beschreven. Mist u een onderdeel of wil u graag iets toevoegen? Mail dan naar gj.verweij@erfgoed.nl

Meer informatie over de kansen van duurzaam telen in de sierteelt? Download hieronder de whitepaper waarin we verschillende bedrijven uit de praktijk interviewden. Klik op de knop om te kijken welke bedrijven dit zijn.