Energiebesparing is al jarenlang een ‘hot item’ in de glastuinbouw. In 2018 verbruikte de tuinbouw jaarlijks zo’n drie miljard m3 gas. Inmiddels zijn grote stappen gezet en heeft de sector al een flinke besparing weten te realiseren. Maar er is nog steeds winst te behalen: LTO Glaskracht wil in 2030 uitkomen op een sectoraal gasverbruik van 1,5 miljard m3 per jaar. En met de huidige gasprijzen is de noodzaak om te besparen ook groter dan ooit tevoren. Wij helpen u op weg met enkele slimme manieren om te bezuinigen op het gasverbruik - in bestaande en in nieuwe kassen.
Als teler geeft u de voorkeur aan een droog kasklimaat. Een te hoge luchtvochtigheid kan immers nadelig zijn voor de gewasgroei. Het ontvochtigen van de kaslucht is dan ook cruciaal. Dit ontvochtigingsproces kost echter veel energie: droogstoken bepaalt 10 tot 25 procent van het jaarlijks gasverbruik op tuinbouwbedrijven. U kunt deze kosten op twee manieren reduceren:
Horizontale ventilatoren, verticale ventilatoren (of een combinatie van beiden) en luchtbehandelingskasten dragen bij aan een goede luchtcirculatie. Hierdoor wordt het vocht beter afgevoerd en hoeft u minder te stoken om een optimaal kasklimaat te realiseren. Op die manier bespaart u dus energie (zie website Kas als Energiebron).
Een vloer die het water goed afvoert, is van cruciaal belang. Voorkom dat er plassen op de vloer staan en dat er te veel water bij de planten blijft staan. Op die manier hoeft u minder te stoken om de luchtvochtigheid op orde te krijgen. Meer informatie over vloeren vindt u hier. Of lees de ervaring van SO Natural.
Ook isolatie kan helpen om minder energie te verbruiken. Naar aanleiding van het Klimaatakkoord van Parijs heeft de Kamer van Koophandel (KvK) een aantal mogelijke isolatiemaatregelen voor de glastuinbouw op een rij gezet:
Volgens de KvK levert een investering in een tweede energiescherm een extra energiebesparing van 17 procent op. De eenmalige kosten voor een scherm bedragen ongeveer 155.000 euro, uitgaande van een gemiddeld kasoppervlak van 2,61 ha. De jaarlijkse kosten voor onderhoud, rente en afschrijving komen uit op 19.500 euro, geeft de KvK aan. Op de website van Kas als Energiebron vindt u ook een rekentool om het rendement van deze energieschermen te berekenen.
Dubbelglas levert een aanzienlijke energiebesparing op. Alleen is het erg kostbaar om het volledige dek van een bestaande kas te vervangen. Daarom komt deze optie vooral in beeld bij nieuwbouw.
Kou zit in de grond, daar waar ook de planten staan. Zelf vindt u het niet prettig om met blote voeten op een koude vloer te lopen; datzelfde geldt voor planten. Het is daarom buitengewoon belangrijk om te kiezen voor een juiste vloer. De ErfGoedVloer heeft wat dit betreft een streepje voor: deze vloer kent namelijk meerdere lagen en is voorzien van vloerverwarming. Hierdoor houdt u de kou beter buiten de deur.
Referentieproject: Ter Laak Orchids
Als teler streeft u naar een constant optimaal kasklimaat. Dit levert kwaliteitswinst op, vermindert de uitval én helpt om te besparen op energie. En door het lagere uitvalpercentage wordt de ingezette energie ook nog eens beter benut. De volgende zaken kunnen helpen om het klimaat optimaal te sturen:
Door slim gebruik te maken van data, kunt u effectief het klimaat in de kas bijsturen. Op die manier creëert u de optimale omstandigheden en verbruikt u zo min mogelijk energie. Op de website van Greenport West-Holland leest u een praktijkvoorbeeld, kopje meten is weten.
De KvK adviseert ook om selectief te verwarmen en te kiezen voor de principes van ‘Het Nieuwe Telen’. Hiermee kan 2 tot 4 m3 warmte per m2 worden bespaard.
Ook het klimaat in de vloer kunt u regelen. Diverse soorten vloeren bevatten verwarmingsslangen. Daarnaast is de ErfGoedVloer uitgerust met een functie om de vloer te koelen. Het water blijft dan in de onderste laag van de vloer staan. Hierdoor wordt de vloer koud en daarmee de plant. Condensfolie zorgt ervoor dat het vocht niet in de kas komt. Lees meer hierover in deze blog.
De ontwikkelingen op het vlak van energiebesparing staan niet stil. Verre van dat. Zo is de TU Delft bezig met een onderzoek naar de ontwikkeling van een innovatief warmteschermsysteem voor kassen, dat moet helpen de energiebehoefte te beperken. Meer informatie over dit onderzoek vindt op de website van de TU Delft.
Kent u zelf mooie, nieuwe ontwikkelingen op het gebied van energiebesparing? Stuur ze door naar info@erfgoed.nl. We voegen ze graag toe aan deze lijst.
Bent u meer geïnteresseerd in andere tips en tricks om als kweker te verduurzamen? En wilt u weten wat dit u oplevert? Dan adviseren we u om onderstaande whitepaper te downloaden.
Waarschijnlijk moeten we op termijn allemaal van het gas af. Daarvoor zijn diverse mogelijkheden en er lopen tal van onderzoeken op dit vlak. De KvK noemt drie alternatieven: aardwarmte, industriële restwarmte, koude-warmteopslag en warmteoverschot. Daar leest u hier meer over.
De genoemde energiebesparende maatregelen vergen natuurlijk wel investeringen. Gelukkig zijn er subsidies waarop u een beroep kunt doen. Ook kunt u gebruikmaken van fiscale voordelen. Wilt u hier meer over weten? Lees deze blog en neem dan contact op met uw accountant
Kijk echter niet alleen naar de benodigde investeringen, maar ook naar wat een maatregel oplevert aan energiebesparing. Het is zaak om dit mee te nemen in uw afwegingen. ErfGoed heeft daarom een rekenmodel gemaakt dat inzicht geeft in de te realiseren energiebesparingen bij aanschaf van een ErfGoedVloer. Een whitepaper over het rekenmodel kunt u hier downloaden.