Onder de loep: bedreigingen rondom water voor telers

Op de website Omdenken.nl lazen we de volgende inspirerende quote: ‘Soms is een probleem zowel een bedreiging als een kans. Sterker nog: soms is de bedreiging de kans’.

Is deze quote ook toepasbaar op de bedreigingen die in de tuinbouw spelen op het gebied van water? Daar komen we later op terug. Eerst zoomen we verder in op de bedreigingen. Wat staat ons wat dit betreft te wachten? En nog belangrijker: wat kunnen we eraan doen?

De bedreigingen in onderstaande opsomming zijn afkomstig uit een rapport van de WUR. Behoefte aan meer informatie? Download dan onze whitepaper. Deze bevat ook een schat aan informatie op het gebied van watermanagement.

1. Onvoldoende kwalitatief gietwater

‘De totale gietwaterbehoefte van het Westland is niet exact bekend en wordt in diverse rapporten geschat op 13,7 tot 17,7 miljoen m3 per jaar’, zo is te lezen in het rapport van Greenport West-Holland. Tot op heden lukt het nog steeds om te voorzien in voldoende kwalitatief gietwater voor de tuinbouw. Alhoewel het wel een uitdaging blijft om de kwaliteit op peil te houden. Tips voor een goede waterkwaliteit? Lees de aanbevelingen van Teake Dijkstra, adviseur glastuinbouw bij Delphy, in onze whitepaper.

Een goede en kwalitatief hoogwaardige gietwatervoorziening vormt richting de (nabije) toekomst wel een serieuze dreiging voor telers. Door de droge zomers snakt iedereen naar water. En we zijn niet de enige sector die water nodig heeft!

Reverse Osmosis kan wellicht een interessante techniek zijn. Het rapport van Greenport West-Holland geeft aan dat Reverse Osmosis een goede manier is om toch aan schoon water te komen. Met deze techniek wordt brak water omgezet naar schoon water, vergelijkbaar met hemelwater. Modelberekeningen tonen aan dat in een normaal jaar circa 3,5 miljoen m3 aan Reverse Osmosis-water nodig is. In een extreem droog jaar is dat 7,4 miljoen m3.

Helaas zitten er ook nadelen aan Reverse Osmosis. Zo kan dit leiden tot bodemdaling en verzilting van het water. Maar deze nadelen zijn wel locatie-afhankelijk. In dit rapport lees je meer hierover en komen ook andere alternatieven voor een kwalitatief hoogwaardige gietwatervoorziening aan bod.

2. Verzilting van de bodem

Verzilting heeft enerzijds, zoals eerder al aangegeven, effect op het beschikbare zoet water. Anderzijds kan het ook gevaarlijk zijn voor het gewas. Deze bedreiging is echter relatief eenvoudig te tackelen door gebruik te maken van de juiste zuiveringstechnieken.

3. Een onevenredige verdeling van de neerslag

De weersomstandigheden worden steeds extremer. Uitermate natte en warme, droge perioden wisselen elkaar af. Dit zien we bijvoorbeeld ook bij onze klanten in Brazilië. Het water is dan wel voorhanden, maar dient op een slimme manier te worden opgevangen (overigens wordt dat in Nederland ook steeds meer een onderwerp). Gebeurt dit niet, dan kunnen telers voor grote uitdagingen komen te staan.

Ook natte perioden brengen uitdagingen met zich mee. Extreme buien kunnen enorme overlast met zich meebrengen. Dit kan ertoe leiden dat planten te veel water krijgen of tijdelijk in een plas water komen te staan. Dat is vanzelfsprekend niet wenselijk. We schreven eerder een blog over dit onderwerp. Dit leest u hier.

4. Grotere behoefte aan koelwater

Door de warmere zomers groeit de behoefte aan water om de kas te koelen en zo een optimaal microklimaat te realiseren. Daarnaast is er bijvoorbeeld ook koelwater nodig voor een WKK. De extra behoefte aan koelwater zal niet leiden tot een rigoureuze stijging van de watervraag. Maar hoe dan ook: feit is dat er wel extra water nodig is. Terwijl water tegelijkertijd steeds minder beschikbaar is.

5. Intensievere teelten, grotere waterbehoefte

De Nederlandse tuinbouw staat bekend om haar innovatie. Er is altijd veel aandacht geweest voor teeltintensivering en dat heeft zijn vruchten afgeworpen. Dit leidt echter ook tot een toenemende vraag naar water. Ook naar de toekomst toe blijft teeltintensivering kansen bieden. Wellicht vormt water straks echter de belemmerende factor.

6. Water wordt duurder

Een logisch gevolg van de bovenstaande constateringen is dat de prijs van water omhoog zal gaan. Dat heeft ook impact op het rendement van uw bedrijf. Dat zal nu nog beperkt zijn; de waterprijs zal niet zo extreem stijgen als de energieprijs. Maar desondanks: water wordt duurder. Kijk daarom naar de mogelijkheden om zoveel mogelijk zelfvoorzienend te worden qua watervoorziening.

Een oplossing ligt niet voor het oprapen...

Het feit dat zoveel organisaties bezig zijn met het zoeken naar alternatieve vormen van watervoorziening geeft aan dat sprake is van een serieus probleem. Gelukkig zijn de problemen in Nederland nog minder groot dan op andere plekken in de wereld, zoals in Zuid-Europa en het Midden-Oosten.

Wat is de oplossing? Heel eerlijk: die hebben wij ook niet. Wel proberen we samen met telers proactief te kijken naar de waterbehoefte richting de toekomst. En naar hoe we zekerheden kunnen inbouwen, om ervoor te zorgen dat ondernemers in ieder geval voldoende water beschikbaar houden voor hun gewas.
In onze whitepaper leest u meer over dit onderwerp. Deze kunt u hieronder downloaden.